İşim gereği pek fazla çarşıya, pazara çıkmam. Meslek icabı çıktığımda da çevreyi dikkatle süzerim. İnsanların yaşantısı, yolda yürümesi, birbirine karşı saygı ve sevgisi dikkatimi her zaman celp eder.
Dün işim icabı Atatürk caddesinde biraz dolaştım. Öncelikle söylemek isterim ki; beni üzen bir çevre ve birbirine oldukça saygısız davranan insanları görmek, her duyarlı Iğdırlı gibi beni de hayal kırıklığına uğrattı. Öncelikle kış olması ve havaların soğuk olması nedeniyle insanların yerlere tükürmesi ve o tükürüklerin donarak öylece yerlerde durması Iğdırlıya yakışmayan görüntüler olduğunu söylemek isterim.
Avrupalı diyoruz ya!...
Biz artık o insanlar gibi olmalıyız ve onlar gibi davranmalıyız. Çevremizi, evimiz gibi temiz tutup öyle yaşamalıyız.
Geçenlerde sosyal medyada sahilde bir turistin bozuk Türkçesiyle bizlere nasihatte bulunduğunun görüntüsünü izledim. Oldukça üzüldüm ve kendi şahsıma utandım. Adam Türkiye cennet bir ülke, herkesin çevreye dikkat etmesi gerektiğini 81 milyonun gözünün içine bakarak üstüne basa basa defalarca söyledi. Eline aldığı büyük bir poşete, bizim insanımızın piknik yaptıktan sonra döktüğü çöpleri topluyordu…
Yine hayatım da etkilendiğim bir olayı daha sizlerle paylaşmak istiyorum. 2000 yılında Almanya’ya gitmiştim. Küçük bir parkın önünden geçerken bir baktım ki 8-10 yaşlarında 20-30 çocuk ve başlarında bir bayanla çevre temizliği yapıyorlar. O çocuklar parktaki en küçük kâğıt parçası, izmarit ne varsa toplayıp o bayanın elinde tuttuğu büyük poşetin içine atıyorlardı. Benim yanımda yeğenim vardı. Bunlar ne yapıyor diye sorduğumda onların çevre temizliği yaptığını ve aynı zamanda bu konuda eğitildiklerini söyledi.
Bizde ilkokul dönemimizde okulun bahçesinde mıntıka temizliği yapardık. Ama bilinçsiz bir şekilde yapıyorduk. Neyi, niçin yaptığımızı bilmeden yapıyorduk. Yapıyorduk ama onun eğitimini almıyorduk. Öğretmenlerimiz bize, bu mıntıka temizliği aynı zamanda çevre temizliğidir. Bunu evimizde, yolda, pazarda her tarafta yapmalıyız. Hatta yaşadığımız şehri temiz tutmalı ve her türlü kirlilikten korumalıyız demiyorlardı.
Ama Avrupalı bilinçli yapıyor. O çevre eğitimini çocuklarına her aşamada veriyorlar. Okulda, evde, iş yerinde yanlış yapanları, çevreye zarar verenleri uyarıyorlar ve bunu kendilerine bir görev olarak belirlemişler. Uymayanları da gerekirse güvenlik kuvvetlerine bizzat şikâyet ederek gerekli cezai müeyyide uygulamasını ve bir daha yapmamasında öncülük yapıyor. Böylece çevreleri pırıl pırıl oluyor. Çevrede ne bir tükürük, ne bir kağıt ne de bir poşet görebilirsin..
Yıllar önce çevre bilincinin yaygınlaşması konulu toplantı vardı. Zamanın belediye başkanı konuşma yaptı. Soru cevap bölümüne geçildiğinde ben bugün gördüğüm o tükürük konusundan ve kötü görüntüsünden insanların rahatsız olduğunu söylemiştim. Belediye başkanı bana verdiği cevapta, ”Ben insanların ağzına torbamı dikeyim” diye cevap vermişti. Bende zamanın şartlarında o kurşun harfli dizgi sistemi ile gazetemde “Torbalı tükürük” başlıklı bir makale yazmıştım. İnsanların bu konuda eğitilmesi, okullarda mutlaka çevre temizliği ve çevre duyarlılığı konusunda dersler verilmesi ve bu konuya önem verilmesi gerektiğini dile getirmiştim. O zaman daha yeni il olmuştuk. Iğdır’da bu konuya hassasiyet gösterdiğimden dolayı bazı il müdürleri beni bizzat arayarak tebrik etmişlerdi. Aradan 30 yıldan fazla zaman geçti. Günümüze geldik. Aynı görüntülerle karşılaşmak beni hakikaten çok üzdü. Bilgi çağında yaşıyoruz. Artık insanlara okulda, askerde eğitim verilmesine gerek yok diye düşünüyorum. Çünkü herkesin elinde akıllı telefon var. Her dakika onlarca haber alınıyor. Bu haberlerin içinde defalarca çevre ile ilgili haberler var. Okuyup artık ders almamız gerekmez mi?
Biz Iğdırlı olmakla övünüyoruz. Bölgede medeni yaşayan insanların yaşadığı il olarak kendimizi addediyoruz. Hani bizim Vali yolumuz bölgede örnekti? Çevre illerden gelenler burada yaşam ve davranışlarımızdan dolayı bize hayran kalıyordu.
Iğdırlılara ve Iğdır’da yaşayanlara seslenmek istiyorum. Aklınızı başınıza alın ve hal ve hareketlerinize dikkat edin. Hatta dikkat etmeyenleri de uyarın. Çünkü bu şehir hepimizin ortak yaşadığı yerdir. Kirli ise hepimiz kirliyiz, temiz ise hepimiz temiziz…